Günah keçisi, başa gelen veya bir başkasının yaptığı kötü bir şey için bir kişiyi veya bir grubu suçlama eylemini ifade eder. Günah keçisi belirlemek, daha çok sağlıklı dinamiklere sahip olmayan ailelerde yaygındır. İşlevsel olmayan evlerdeki tüm sorunlardan çocuklar sorumlu tutulur. Çocuklara böylesine bir rol verildiğinde, bu etki onların ruh sağlıklarına ve duygusal esenliklerine bir ömür boyu zarar verebilir.
Günah keçisi belirlenirken sayısız neden vardır, ancak bu asla çocuğun suçu değildir. Bunun sebepleri arasında doğum sırası, cinsiyet, dış görünüş ve zeka yer alabilir. Örneğin, ailedeki tek erkek çocuk favori ya da altın çocuk olabilirken, ikinci doğan kız çocuğuna günah keçisi rolü verilebilir. Öte yandan, bir ebeveyn ailenin imajını yükseltmeyen çocuğu günah keçisi yapabilirken, aileye en fazla övgü getiren çocuğu tercih edebilir.
Günah keçisi olmak çocukları dezavantajlı duruma sokar. Bunun hayatlarında neden olabileceği bazı durumlar şunlardır:
1-Travma: Aile sevgisinden mahrum kalmak, kişinin olumlu özelliklerinin göz ardı edilmesi, evde “kötü” olarak nitelendirilmek
2-Toksik ilişkiler ve ortamlar
3-İşlevsel olmayan davranışların normalleştirilmesi
4-Sınırlarla ilgili sorunlar
5-Kendini sabote etme veya kendine zarar verme: Bu çocuklar diğerlerini haklı çıkaracak şekilde, okulda başarısız olabilir. Öz bakımını ihmal edebilir. Riskli faaliyetlerde veya davranışlarda bulunabilir.
Psikolog/Aile Danışmanı Ceren Atlı
Çocuk, ergen, çift ve aile danışmanlığı